P³yty winylowe w Polsce
Pocz±tki
Pierwsze p³yty i gramofony trafi³y do Polski w 1899, kiedy sprzeda¿ urz±dzeñ Berlinera rozpocz±³ "Pierwszy w Kraju i G³ówny Sk³ad Gramofonów przy Magazynie Optycznym" Gustawa Gerlacha. W tym samym roku powstaje pierwsza polska firma fonograficzna "Fonotypia Krajowa" F. Rafalskiego, produkuj±ca wa³ki do fonografów. Powstaje te¿ kilka filii przedsiêbiorstw zagranicznych nagrywaj±cych polskich artystów, g³ównie opery i operetki. W 1904 Juliusz Feigenbaum zak³ada w Warszawie fabrykê p³yt, znan± pó¼niej pod nazw± Syrena Rekord. Firma mia³a du¿e znaczenie dla polskiego rynku fonograficznego, sama prowadzi³a nagrania i produkcjê p³yt na znaczn± skalê. Syrena dokona³a oko³o piêciu tysiêcy nagrañ, a dzienna produkcja p³yt w 1911 wynosi³a 6 tysiêcy sztuk.
W 1904 roku powstaje "£ódzka Pierwsza Fabryka Gramofonów" Józefa Amsela, a w 1908 "Pierwsza Warszawska Fabryka Gramofonów". Pojawiaj± siê równie¿ rodzime patefony oraz urz±dzenia przeznaczone do odtwarzania obu rodzajów p³yt. W 1910 w Warszawie funkcjonowa³o ju¿ 10 wytwórni gramofonów.
Okres miêdzywojenny
Oprócz Syreny powsta³y nowe fabryki: Harmonia Record oraz Cristal-Electro. Nadal dzia³a³y te¿ liczne filie przedsiêbiorstw zagranicznych. Fabrykê pod nazw± Poskie Zak³ady Fonograficzne za³o¿y³ niemiecki Odeon.
Od roku 1929 zaczê³y siê pojawiaæ p³yty z nadrukiem "Nagrano elektrycznie".
Po II wojnie ¶wiatowej
Po wojnie przez krótki czas dzia³a³y jeszcze prywatne firmy p³ytowe. Pod koniec 1945 Mieczys³aw Wejman uruchomi³ w Poznaniu wytwórniê Mewa. W 1946 w Warszawie Mieczys³aw Fogg i Czes³aw Porêbski za³o¿yli w Warszawie wytwórniê Fogg Records. W 1947 na bazie przedwojennej wytwórni Odeonu powsta³a pañstwowa firma Muza, która wkrótce przejê³a zarekwirowany maj±tek firm prywatnych. W ten sposób dosz³o do pañstwowej monopolizacji przemys³u fonograficznego. W 1956 roku t³oczenie p³yt podjêto równie¿ w Zak³adach Tworzyw Sztucznych Pronit-Pionki w Pionkach, które oprócz tego by³y jedynym w kraju producentem masy p³ytowej. Zak³ady Pronit u¿ywa³y starych pras Muzy otrzymanych po jej modernizacji. W pó¼niejszych latach powsta³y nowe przedsiêbiorstwa wydawnicze: Polton, Tonpress, Savitor, Wifon, Veriton, Arston i PolJazz. Niekiedy t³oczy³y one swoje p³yty w Pionkach. Masowej produkcji p³yt gramofonowych zaprzestano w latach 90.
>>>Powrót do strony g³ównej<<<
Je¿eli zapomnia³em o czym¶, gdzie¶ widzisz nieprawid³owo¶ci - napisz do mnie poprzez zak³adkê
Kontakt.
¬ród³o: Wikipedia.